έχει μετατραπεί πλέον σε δεινό που ταλαιπωρεί πολλούς - κυρίως γυναίκες – για όλη τους τη ζωή.
Περισσότερες από μία στις πέντε γυναίκες βλέπουν με τρόμο την αντιαισθητική, συχνά επώδυνη δερματοπάθεια να παρουσιάζεται στο πρόσωπό τους μετά τα 25 ή και τα 35 τους χρόνια – ακόμα κι αν δεν είχαν βγάλει ούτε ένα σπυράκι στην εφηβεία, σύμφωνα με μελέτη δερματολόγων από τη Γαλλία.
Όπως ανακοίνωσαν πριν από λίγους μήνες οι επιστήμονες από το Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο της Νάντης, για λόγους που δεν έχουν ακόμα γίνει πλήρως κατανοητοί, η ακμή των ενηλίκων έχει διαφορετική μορφή απ’ ό,τι αυτή των εφήβων.
Έτσι, ενώ οι έφηβοι βγάζουν σπυράκια κυρίως στο τρίγωνο που αρχίζει από το μέτωπο και κατεβαίνει δεξιά κι αριστερά απ’ τη μύτη για να «κλείσει» με το πιγούνι, οι 20άρες και 30άρες γυναίκες τείνουν να παρουσιάζουν σπυράκια διάσπαρτα στο πρόσωπό τους, βαθιά μέσα στο δέρμα και τα οποία είναι πιο κυστικά και πιο δύσκολα στην αντιμετώπιση.
Επιπλέον, η ακμή των ενηλίκων τείνει να παρουσιάσει εξάρσεις και υφέσεις, με το 85% των γυναικών να αναφέρουν την μέγιστη έξαρση πριν και μετά την έμμηνο ρύση.
Το όλο πρόβλημα πιστεύεται ότι σχετίζεται με διάφορες παραμέτρους του σύγχρονου τρόπου ζωής, όπως το ολοένα εντονότερο στρες που βιώνουν οι γυναίκες, κατά την δρα Σουζάνα Μπάρον, δερματολόγο στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Kent & Canterbury, στην Αγγλία.
Όπως εξηγεί, την τελευταία 20ετία έχει αυξηθεί σημαντικά ο αριθμός των γυναικών με νεοεμφανιζόμενη ακμή. «Νομίζω πως είναι ώρα να επαναξιολογήσουμε ό,τι ξέρουμε για την ακμή», λέει στην εφημερίδα «Daily Mail».
«Δεν είναι ευρέως αποδεκτό το πόσο πολύ επηρεάζει τη ζωή των ενηλίκων γυναικών. Σε πολλές από αυτές η ακμή εκδηλώνεται την εποχή που προσπαθούν να ταιριάξουν καριέρα και οικογένεια μαζί.
»Πολλές από τις ασθενείς μου έχουν στρεσογόνα επαγγέλματα και πολλά προβλήματα να αντιμετωπίσουν. Και το πιο ενδιαφέρον είναι πως πολλές από αυτές, δεν αντιμετώπισαν ιδιαίτερο πρόβλημα ακμής κατά την εφηβική τους ηλικία».
Καλλυντικά και παχυσαρκία
Το στρες είναι μία μόνο από τις παραμέτρους του σύγχρονου τρόπου ζωής που μπορεί να πυροδοτήσουν την ακμή στις γυναίκες, κατά τον δερματολόγο Χριστόφορος Τζερμιάς, εκπρόσωπο της Ευρωπαϊκής Εταιρείας Laser Δερματολογίας. Άλλες παράμετροι είναι η εξάπλωση της παχυσαρκίας, η χρήση ακατάλληλων καλλυντικών, αλλά και η συνήθεια πολλών γυναικών να μην ξεβάφουν σχολαστικά το πρόσωπό τους πριν μπουν για ύπνο.
«Είναι καλά τεκμηριωμένο πως οι ορμονικές αλλαγές παίζουν σημαντικό ρόλο στην εμφάνιση της ακμής, οδηγώντας στην υπερλειτουργία των σμηγματογόνων αδένων», λέει.
«Η συνηθέστερη αιτία της υπερλειτουργίας αυτής είναι η αυξημένη παραγωγή ανδρογόνων, όπως λ.χ. συμβαίνει στο σύνδρομο των πολυκυστικών ωοθηκών που προσβάλλει τουλάχιστον μία στις τέσσερις γυναίκες. Αυξημένη παραγωγή ανδρογόνων έχουμε και στις υπέρβαρες ή παχύσαρκες γυναίκες, επειδή ο περιττός λιπώδης ιστός μετατρέπει τα οιστρογόνα σε ανδρογόνα. Και οι δύο αυτές καταστάσεις ευνοούν την ακμή».
Το μακιγιάζ επίσης μπορεί να παίξει ρόλο. «Αν μία γυναίκα χρησιμοποιεί ακατάλληλα, βαριά αντηλιακά και καλλυντικά και εάν αμελεί το σχολαστικό ντεμακιάζ πριν από τον ύπνο, αποφράσσει τους πόρους του δέρματος και δημιουργεί τις συνθήκες για ανάπτυξη ακμής», λέει ο κ. Τζερμιάς.
«Είναι λάθος να χρησιμοποιεί μια 20χρονη γυναίκα καλλυντικά για 50άρες, ενώ εξίσου μεγάλο λάθος είναι να ξεβάφεται πρόχειρα και να μπαίνει για ύπνο».
Ρόλο στην ακμή των ενηλίκων μπορεί να παίξει και η διατροφή. «Τα λιπαρά και τα παχυντικά τρόφιμα δεν προκαλούν ακμή, αλλά την επιβαρύνουν», διευκρινίζει ο κ. Τζερμιάς. «Παραδείγματα τέτοιων τροφίμων είναι τα πρόχειρα φαγητά, τα γλυκά, οι κρέμες γάλακτος, τα τηγανητά, τα αναψυκτικά με ζάχαρη, γενικώς όσα σχετίζονται με αύξηση λιπώδους ιστού. Έχει διαπιστωθεί ότι οι υπέρβαροι και παχύσαρκοι έφηβοι έχουν πιο βαριά ακμή από τους εφήβους με φυσιολογικό σωματικό βάρος».
Η αντιμετώπιση
Ο πρώτος κανόνας στην αντιμετώπιση της ακμής ισχύει ανεξαρτήτως ηλικίας: μην σπάτε τα σπυράκια, διότι δημιουργείτε συνθήκες μόλυνσης και δημιουργίας ουλής.
Από κει και πέρα, το θεραπευτικό οπλοστάσιο συμπεριλαμβάνει διάφορες λύσεις, σύμφωνα με ειδικούς από την Κλινική Μάγιο, στο Ρότσεστερ της Μινεσότα. Υπάρχουν λ.χ. τοπικά προϊόντα, άλλα εκ των οποίων απαιτούν ιατρική συνταγή και άλλα χορηγούνται και χωρίς αυτήν. Τα τοπικά προϊόντα είναι διαφόρων ειδών και περιέχουν ουσίες με πολλούς ρόλους. Κάποιες λ.χ. βοηθούν στην άρση της απόφραξης των πόρων, άλλες στη μείωση της φλεγμονής ή την ρύθμιση του σμήγματος, ενώ υπάρχουν κι εκείνες που ασκούν αντιβιοτική δράση.
Στις βαριές περιπτώσεις ακμής μπορεί να χορηγηθεί συστηματική θεραπεία, δηλαδή φάρμακα που λαμβάνονται από το στόμα. Στην κατηγορία αυτή ανήκουν τα αντιβιοτικά αλλά και ειδικά φάρμακα για την ακμή, τα ρετινοειδή, τα οποία πάντως αντενδείκνυνται στις γυναίκες που είναι έγκυοι ή προσπαθούν να μείνουν, διότι υπάρχει κίνδυνος σοβαρών γενετικών ανωμαλιών στο έμβρυο.
Για την αντιμετώπιση της ακμής χρησιμοποιούνται επίσης λέιζερ ή η πιο εξελιγμένη φωτοδυναμική θεραπεία, κατά τον κ. Τζερμιά. Η θεραπεία με λέιζερ μειώνει κυρίως την παραγωγή σμήγματος και τη φλεγμονή που προκαλεί το χαρακτηριστικό κοκκίνισμα στα σπυράκια.
Η φωτοδυναμική θεραπεία καταπολεμά την φλεγμονή και το βακτήριο της ακμής (λέγεται προπιονοβακτηρίδιο) το οποίο ουσιαστικά ευθύνεται για το πύον που έχουν τα σπυράκια. Στη φωτοδυναμική θεραπεία δεν χρησιμοποιείται η επιβλαβής υπεριώδης ακτινοβολία (UV) αλλά το καθαρό, ορατό φως, γι’ αυτό και είναι ανώδυνη, δίχως παρενέργειες.
Όταν μία γυναίκα έχει βαριά, κυστική ακμή, αλείφεται πρώτα το δέρμα της με μια ειδική ουσία και μετά εκτίθεται στο ορατό φως.
